چگونگی رفتار با نوجوانان و شیوه های فرزندپروری والدین اهمیت ویژه ای در آموزش،پرورش و رشد فرزندان دارد و بهتر است والدین با فراگیری دانش شیوه رفتار با نوجوان و کاربردی کردن این دانش در سبک پرورشی فرزندانشان مسیر موفقیت را طی کنند.

نکات طلایی برای پدران و مادران:

۱-عزت نفس،اعتماد به نفس و خودباوری فرزندانتان را افزایش دهید.

با شناخت و درک ویژگی های فرزندتان،احترام گذاشتن به آنان و استفاده نکردن از واژه های توهین آمیز نسبت به آن ها،دوست داشتن و عشق ورزیدن به نوجوان،توقع بجا و صحیح داشتن از آنان و چیزی بیش از ظرفیت و توانایی شان نخواستن از آن ها،توجه به تفاوت ها و پذیرش منحصر به فرد بودنشان و همچنین تامین و فراهم سازی زمینه های موفقیت و پیشرفتشان،شرایط و امکانات لازم را برای شکوفا شدن استعداد های نوجوانتان فراهم کنید.

۲-فرزند خود را به طرف خوب بودن سوق دهید

به جای این که دائم رفتار و خصایص منفی کودک خود را زیر سوال ببرید،بیشتر اعمال و نکات مثبت او را مورد توجه و تشویق قرار دهید.

۳-نظم و انضباط برقرار کنید و در اجرای آن با ثبات باشید.

هر جامعه ای از جمله خانواده نیازمند قانون و نظم و انضباط است،هدف از قانون کمک به فرزندان برای انتخاب رفتارهای مورد قبول و خویشتن داری است.در این رابطه دو نکته حائز اهمیت است،اولا قانون ها و مجازات سرپیچی از آن ها،منصفانه باشد و به طور دقیق مشخص شده باشند و دوما در اجرای قوانین با ثبات و قاطع بود.

۴-در برنامه ریزی هایتان زمانی را به فرزندان خود اختصاص دهید و برای آن ها وقت کافی بگذارید.

بر حسب شغلتان و سن فرزندتان،هر از گاهی برای مدتی با او باشید، در این رابطه چند نکته را به خاطر بسپارید:در طی این مدت تمام ذهن و حواستان را به با هم بودن بدهید و به کلاس درس و موعظه تبدیل نکنید،به فعالیت و کاری که فرزندتان دوست دارد بپردازید و در صورت امکان فقط شما و فرزندتان باشید.

۵-الگوی خوبی برای فرزندان خود باشید .

یادگیری مشاهده ای تاثیر زیادی بر پرورش فرزندانمان دارد و یکی از مهم ترین الگوهای رفتاری کودکان،والدین هستند،پدری که به راحتی دروغ می گوید و حتی گاهی فرزندش را نیز مجبور می کند که دروغ بگوید!!!!(تلفن زنگ می زند و فرزند خانواده گوشی را بر می دارد و می گوید فلانی است و پدر به هر دلیلی می گوید:بگو خونه نیست!!!!)،چگونه انتظار داردفرزندش دروغ نگوید.

۶-ارتباط صحیح،مناسب و منطقی با فرزندانتان برقرار کنید.

در انجام بسیاری از کارها و تصمیمات،نظر فرزندتان را نیز جویا شوید و از او کمک بخواهید.خواسته ها و انتظاراتتان را به وضوح مشخص کنید و توضیح لازم را در مورد اجرای آن ها بدهید،در بحث ها فقط سعی در متقاعد کردن فرزندتان نکنید و به نضرات او هم احترام بگذارید.

۷-انتقاد پذیر و انعطاف پذیر باشید.

اگر در مورد خاصی اشتباه کردید،با جرات تمام اقرار کنید و پوزش بخواهید و اگر در اصلاح رفتار فرزندتان درمانده شده اید،بی درنگ با یک فرد با تجربه یا روانشناس،مشاوره نمایید.

۸-نشان دهید که محبت و دوست داشتن شما شرطی نیست.

تحت هیچ عنوانی نبایستی علایق و وابستگی های فرزندی و پدر و مادری خدشه دار شود،حتی به منظور تنبیه،عباراتی نظیر:دیگه دوست ندارم،اگه این کارو بکنی دوست دارم،تو بچه بدی هستی،از دستت خسته شدم،کاش بچه نداشتم و تو منو خسته کردی را به فرزندتان نگویید،این جملات مخرب هستند و ضربه شدیدی به احساسات و عواطفشان وارد می کند.

۹- نیازها و محدودیت های خود را نیز مدنظر داشته باشید.

پدران و مادران بدانند که همانند سایر افراد دارای نقص و ضعف هایی هستند و کامل مطلق نیستند و نیازی به دانستن تمام پاسخ ها ندارند.یکی از بزرگترین اشتباهات والدین این است که ازدواج و روابط زناشویی خود را در ردیف دوم و ارجحیت پایین تری نسبت به رسیدگی به فرزندان خود قرار می دهند.

در مطالعات انجام شده بر روی پدران و مادرانی که فرزندان خوب پرورش داده و به اجتماع تحویل داده بودند،مشخص شد که علاوه بر شرایط اولیه پدر و مادر خوب بودن مانند گوش دادن به فرزندشان،کمک بودن برای آن ها،محبت و توجه داشتن به آنان و غیره،عامل موثر دیگر این بوده است که بیشتر برای همسر خود اهمیت قائل بوده تا برای بچه ها.

در خانواده هایی که تمرکز پدر و مادر بیشتر روی بچه ها بوده و رابطه زوجین نادیده گرفته شده است،معمولا نه بچه ها به موفقیت مطلوبی رسیده اند و نه پدر و مادر رابطه خوبی با هم داشته اند.

تهیه و تنظیم:حجت سعیدی نژاد