نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران توانمندیهای گستردهای در جهت ساخت و بهینه سازی انواع تجهیزات نظامی دارند. یکی از این تجهیزات تانکها و زره پوشها هستند که نیروهای مسلح و بخشهای خودکفایی تابعه در ساخت و بهینه سازی آنها گام برمیدارند.
“نزاجا” یکی از نیروهای نظامی ارتش جمهوری اسلامی ایران بوده که در حوزه تولید تجهیزات زرهی گامهای مهمی را برداشته که اخیرا در رونمایی دستاوردها، نمونههایی از آن در معرض دید رسانهها قرار گرفت.
اخیرا تانک “چیفتن (Chieftain Tank)” توسط نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران بهینه سازی شده و چند دستگاه با حضور امیر سرتیپ “احمد رضا پوردستان” فرمانده نزاجا در اختیار “لشکر ۱۶ زرهی قزوین” قرار گرفت.
**ویژگیهای تانک “چیفتن”
“چیفتن” یک تانک ساخت کشور انگلیس بوده که تولید و کاربرد آن به دهه ۶۰ میلادی باز میگردد؛ این تانک از سال ۱۹۶۵ وارد ارتش انگلیس شده و در برخی کشورها به صورت عملیاتی به فعالیت خود ادامه میدهد.
“چیفتن (Chieftain Tank)” به عنوان اولین یگانهای زرهی ارتش انگلیس شناخته شد و پس از آن “چلنجر” جای این تانک را گرفت تا در دهه ۹۰ میلادی به طور کلی “چلنجر ” به عنوان تانک اصلی ارتش انگلیس شناخته شد.
تانک “چیفتن (Chieftain Tank)” با طول بیش از ۷ عرض بالغ بر ۳ متر، ارتفاع قریب ۳ متر و ظرفیت ۴ خدمه، ۵۶ تن وزن دارد و دارای تسلیحاتی همچون “توپ ۱۲۰میلی متری”، “تیر بار ۷٫۶۲ میلی متر”، بردی معادل ۵۰۰ کیلومتر دارد و سرعت آن ۳۰ تا ۵۰ کیلومتر در ساعت است.
موتور تانک “چیفتن (Chieftain Tank)” بیش از ۷۰۰ اسب بخار قدرت داشته و سوخت آن چندگانه بوده و ظرفیت سوختیگری آن قریب به ۹۰۰ لیتر بوده و دارای قابلیتهای ویژهای بوده که البته موتور آن بهینه سازی شده است.
نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران در سالهای اخیر کار ارتقا بر روی این تانک را انجام داده که تعویض موتور، تعویض محفظه سوخت و شاسی تانک، افزایش توانمندی در برابر موشکهای ضد زره، هدف گیری لیزری و … از جمله این اقدامات بوده است.
**ارتقا سامانه پیشران و نصب جهت یاب لیزری تانک “چیفتن”
اما در نسخه جدید تانک “چیفتن (Chieftain Tank)” که به یگانهای لشکر زرهی قروین تحویل داده شد؛ ارتقا سامانههای پیشران و نصب جهت یاب لیزری بر روی این تانک از جمله موارد بهینه سازی زره پوش مذکور بوده است.
بر اساس منابع رسانهای مهمترین ویژگیهای تانک جدید “چیفتن (Chieftain Tank)” ، بهینه سازی بر اساس تانک”تی ۷۲″ روسی بوده که در این تانک به سامانه “کلاچ مغناطیسی” و “سامانه آتش خاموش کن” و “سیستم مسافت یاب لیزری” شده است.
البته گسترش تحریمهای اقتصادی از سوی بلوک غرب باعث شده تا انگلیس از همکاریهای نظامی با جمهوری اسلامی ایران امتناع ورزد و نتیجه آن حرکت جهاد و خودکفایی نزاجا برای بهینه سازی تانکهای موجود در ارتش جمهوری اسلامی ایران است. البته اخیرا هم یک نشریه غربی مدعی شده ایران از انگلیس در زمینه تحریم تسلیحات شکایت کرده است.
**شکایت ایران از وزارت دفاع انگلیس؟
ایندیپندنت در سال ۲۰۱۳ گزارش داد: دولت ایران شکایت خود از شرکت تسلیحاتی “خدمات بین الملل نظامی” (IMS) وابسته به وزارت دفاع انگلیس را در دادگاه عالی انگلیس مطرح کرد. این شکایت به موجب عمل نکردن شرکت ” IMS ” به تعهدات خود در خصوص تحویل تانکهای “چیفتن” به ایران، در دادگاه عالی انگلیس مطرح شده است.
به موجب قراردادی که پیش از انقلاب اسلامی در ایران و شرکت “IMS ” به امضا رسیده بود تهران سفارش ساخت یک هزار و ۷۵۰ دستگاه تانک “چیفتن” به ارزش ۶۵۰ میلیون پوند را به وزارت دفاع انگلیس داد اما تا زمان وقوع انقلاب شکوهمند اسلامی در سال ۱۹۷۹ (۱۳۵۷) فقط ۱۸۵ عدد از این تانک ها به ایران تحویل داده شد و بعد از انقلاب تحویل آنها متوقف گردید.
در سال ۲۰۰۹ میلادی اتاق بین المللی بازرگانی انگلیس و ایران در مورد این پرونده به دادگاه رفته بودند؛ اما نتیجه مشخصی از آن حاصل نشده بود. به نوشته ایندیپندنت، در سال ۲۰۱۰ میلادی نیز تماس هایی میان ایران و انگلیس برای حل این موضوع انجام شد و حتی دیدارهایی نیز میان نمایندگان دو کشور در استانبول صورت گرفت؛ اما بنا به دلایلی مذاکرات دو طرف برای حل پرونده تانک های چیفتن راه به جایی نبرد.
بر اساس این گزارش، هیچ یک از وزیران دفاع انگلیس حاضر نشده اند توضیحی در این خصوص که پس از سال ۱۹۷۹ تاکنون چه اتفاقی برای این قرارداد ۶۵۰ میلیون دلاری رخ داده، بدهند و همین امر باعث شده تا ایران بار دیگر شکایتی را در دادگاه عالی مطرح کند که این شکایت هم اکنون در حال رسیدگی است.
در همین رابطه یکی از مقامات وزارت دفاع انگلیس گفت: تا زمانیکه تحریم های اتحادیه اروپا علیه ایران وجود داشته باشد هیچ پولی در خصوص قرارداد تانک های چیفتن به تهران پرداخت نمی شود. در همین رابطه مذاکراتی بین نمایندگان شرکت IMS و ایران در حال جریان است اما این گفتگوها هنوز به نتیجه نرسیده اند.
امیر سرتیپ “احمد رضا پوردستان” فرمانده نیروی زمینی ارتش در این زمینه عنوان داشت: ما تحریمها را به فرصت تبدیل کردیم که این نشان دهنده قدرتمندی نظام جمهوری اسلامی ایران است ما قدرت و خلاقیت خود را در زمان تحریمها به جهانیان نشان دادیم.
فرمانده نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران اظهار داشت: ما متناسب با تهدیدات خود را آماده نگه میداریم و نیروی زمینی برای دفاع از مرزها در بالاترین سطح آمادگی قرار دارد.
**طراحی تانک چیفتن بر اساس پتانسیل های بومی
تانک “چیفتن (Chieftain Tank)” با توجه به سخنان فرمانده “نزاجا” توسط نیروهای بومی طراحی شده و می تواند بخشی از وظایف محوله در یگان های زرهی را بر عهده بگیرد.
در مجموع تانکهای “چیفتن (Chieftain Tank)” بهینه سازی شده نزاجا، توان یگانهای زرهی نیروی زمینی ارتش را در نبردهای سطحی افزایش خواهد داد و کاربری زره پوشها را در زمان نبرد احتمالی توسعه میدهد.