اخیرا تحقیقاتی در مورد احساس تنهایی در کودکان صورت گرفته است،این تحقیقات نشان داده اند که بسیاری از کودکان مفهوم احساس تنهایی را درک می کنن و احساس تنهایی را گزارش کرده اند.

پیامدهای احساس تنهایی

کودکانی که احساس تنهایی می کنند اغلب رابطه دوستانه ضعیفی با همسالان خود دارند.بنابراین از همسالانی که دوستانی ندارند،بیشتر احساس تنهایی را گزارش می کنند.

آنها اغلب احساس طرد شدگی می کنند.احساسی که می تواند به عزت نفس آنها آسیب برساند.

همچنین این کودکان احساس غمگینی،ناراحتی،کم حوصلگی و بیگانگی می کنند.کودکان تنها ممکن است بسیاری از فرصت ها را برای تعامل با همسالان و یادگیری مهارت های مهم زندگی از دست بدهند.

منافع تعامل و رابطه دوستانه با همسالان برای رشد کودک با اهمیت است و فقدان آن باعث اتحاد بسیاری از مشکلات برای معلمانی می شود که با کودکان کم سن و سال کار می کنند.

مشاهده و ارزیابی احساس تنهایی

مشاهدهء با دقت کودکان،اولین گام ضروری برای به دست آوردن بینش نسبت به احساس تنهایی کودکان است،هنگام مشاهده کودکان،معلمان می توانند بر عوامل زیر که نشانه های حاکی از احساس تنهایی می باشد متمرکز کنند که :آیا این کودک خجالتی،مضطرب،نامطمئن به خود و یا غمگین به نظر می رسد؟آیا کودک نسبت به اطراف خود علاقه نشان نمی دهد؟آیا این کودک مهارت های اجتماعی لازم را ندارد که باعث پیشگیری از شروع و ادامه تعاملات با دیگر کودکان می شود؟ آیا کودک به وسیله همسالان مورد آزار و اذیت قرار می گیرد؟

چون همیشه نمی توان احساس تنهایی در کودکان را مورد مشاهده قرار داد،بنابراین معلمان می توانند زمانی را بصورت انفرادی برای صحبت با کودک صرف کنند.آنها می توانند از کودکان بپرسند غمگینی و تنهایی چه معنی می دهد؟آیا تو ناراحت و تنها هستی؟چه چیزی تو را خوشحال می کند؟

بنابراین معلمان نیاز به زمان زیادی دارند تا تعاملات کودک با همسالان را مورد مشاهده قرار دهند، با کودک درباره احساس تنهایی شان صحبت کنند،و به این سوال پاسخ دهند که آیا کودکان تنها هستند یا به گونه ای شاد و مؤثر خودمشغولی دارند؟ چون بسیاری از کودکان به فعالیت های غیراجتماعی مشغول هستند،نشان دهنده کارآمدی است.

مداخله در احساس تنهایی

معلمان می توانند چندین شیوه که باعث سازگاری فردی کودکان می شود را در نظر بگیرند،کودکان به دلایل زیادی طرد می شوند.

معلمان نیاز دارند به ارزیابی شرایطی بپردازند که باعث این طرد شدن می شود: آیا کودک به صورت پرخاشگرانه با دیگران رفتار می کند؟ در وارد شدن به بازی مشکل دارد؟یا در بیان نیازها و خواسته هایش مشکل دارد؟

پس از شناسایی مشکل،معلم می تواند پیامد های رفتار این کودک را روی دیگران به او نشان دهد،چگونگی سازگاری با جریان بازی را به او نشان دهد.به کودک کمک کند ارتباط بین احساسات و نیازها را به روشنی ببیند

. اگر کودک فاقد مهارت ویژه ای باشد معلم می تواند مهارت های لازم را آموزش دهد و بازخورد این مهارت ها به کودک ارائه شود، در مورد کودکانی که مهارت های اجتماعی لازم را دارند اما آنها را به کار نمی برند می توان فرصت هایی برای انجام این چنین مهارت ها از طریق همراه کردن این کودکان با کودکان کم سن و سال تر فراهم کرد تا با تمرین این مهارت ها اعتماد به نفس آنها تقویت شود.

کودکانی که به وسیله دیگر کودکان مورد آزار و اذیت قرار می گیرند احساس تنهایی طولانی گزارش کرده اند حتی زمانی که آزار رساندن پایان یافته است،تمایل دارند که از مدرسه فرار کنند. معلم می تواند توصیه های جدی اما حمایتی برای کودک مهاجم داشته باشد و مهارت های مورد نیاز را به او آموزش دهد از جمله: احترام به دیگران و خود،مهارت حل مسئله،همکاری در انجام وظایفی که نیاز به همکاری دارند و بیان احساسات و هیجان ها به روش مناسب. بعضی از این کودکان،مناسب دادن فرصت هایی از جمله: کاردستی،نقاشی کردن،تحرک،موسیقی یا فعالیت های خلاق هستند تا بتوانند احساس غمگینی و تنهایی خود را بیان کنند.

نتیجه گیری

مسئله احساس تنهایی زمانی فقط برای نوجوانان و بزرگسالان در نظر گرفته می شد. تحقیقات نشان می دهد که این تصور اشتباه است و یک بخش کوچک اما مهم از کودکان خردسال احساس تنهایی را تجربه می کنند

.پیامدهای منفی کوتاه مدت و درازمدت احساس تنهایی در کودکان،آشکار شده است و نیاز به کاربرد راهبرهای مداخله ای را ضروری ساخته است.هنگامی که معلمان زمانی را برای تمرکز بر نیازهای فردی کودکان اختصاص می دهند،رابطه یاریگری ایجاد می کنند،و آنها را در رفع نیازهایشان کمک می کنند و رشد و شکوفایی کودکان اتفاق می افتد.

به قلم سیده مطهره هاشمی