سالی که در شروع آن قرار داریم با تعبیر حکیمانه مقام معظم رهبری به نام سال اقتصاد مقاومتی ، اقدام و عمل نامگذاری شده است و این امر نشان دهنده اهمیت مقوله اقتصاد مقاومتی بخصوص الزامات عملیاتی نمودن آن در عرصه جامعه است که تمامی ارکان جامعه بخصوص مسئولان ، تصمیم گیران و تصمیم سازان در هر رده و جایگاه خدمتی باید به آن پای بند باشند. اقتصاد مقاومتی بحث امروز و دیروز نیست بلکه اقتصاد مقاومتی از زمانی که انقلاب شکوهمند اسلامی درایران به پیروزی رسید و مردم با ایمان ایران مردانه در مقابل قدرتهای شرق و غرب آن روز ایستادگی و صلابت خود را در معرض دید جهانیان قرار دادند آغاز شد و در بحث جنگ تحمیلی با ثمره دفاع مقدس به باور و یقین عمومی تبدیل شد اما پس از آن متاسفانه در جامعه کمرنگ شد بطوریکه انواع و اقسام اجناس و کالاها با برندهای خارجی تمام جامعه را در بر گرفت و استفاده از کالاهای خارجی به یک رویه عادی و معمول بدل گشت اما تحریم های ناجوانمردانه سال ۹۰ به بعد کشورهای استکباری بر علیه ایران اسلامی به دلایل واهی دستیابی به انرژی صلح آمیز هسته ای سبب شد تا بار دیگر زنگهای خطر به صدا در آید. کشورهای مستکبر جهان و در راس آن آمریکای جهانخوار فقط و فقط به دنبال مطامع شیطانی خود می باشند و در این راه حاضرند با پست ترین شیوه های ممکن از جمله تحریم های ظالمانه کشورهای مستقل و آزادیخواه جهان را به زانو در آورند غافل از آنکه ایران اسلامی با وجود مواهب طبیعی فراوانی که خداوند متعال در ان به ودیعه نهاده است قادر خواهد بود با اجرای کامل اقتصاد مقاومتی به تمامی خواسته های ملت خود در عرصه خود کفایی و خود اتکایی در تولید نائل شودو سلاح تحریم کشورهای مستکبر را بی اثر نماید.

اقتصاد مقاومتی بر خلاف تصور رایج هیچگاه به معنا و مفهوم ریاضت و یا سختی کشیدن یک ملت نبوده و نیست بلکه برعکس معتقد است هرگاه کشوری از ظرفیت و قابلیت های نهفته در درون خود استفاده نماید ، علاوه بر خودکفایی در بسیاری از محصولات تولیدی  ، قادر خواهد بود سدی استوار در مقابل تهدیدات بدون دلیل و منطق جهانی و بین المللی که سعی در ضعیف کردن و به انزوا کشیدن ملتها دارند ایجاد نماید.

با نگاهی گذرا به توانمندی ها وقابلیت های ایران اسلامی پی به این نکته مهم و حیاتی خواهیم برد که این کشور در گام نخست قادر خواهد بود که با اجرای اقتصاد مقاومتی غذای خود را بطور کامل از محل تولیدات داخلی فراهم نماید و با دارا بودن شرایط ۴فصل محل عرضه و صادرات انواع و اقسام محصولات کشاورزی اعم از زراعی ، باغی ، دامی و شیلات و آبزیان در ابتدا به کشورهای همسایه و هم جوار و سپس به کشورهای مختلف جهان باشد ، علاوه بر آن متاسفانه باید گفت به دلیل رشد و توسعه فرهنگ اشتباه مصرف نابجا و مهیا نبودن زیرساخت های ضروری ، مصرف انواع سوخت در کشور بیش از ۳ تا ۴ برابر مصرف جهانی است و علاوه برآن  مصرف برق ، مصرف گاز ، مصرف آب و سایر مصارف دیگر نیز چند برابر متوسط جهانی است که اگر این مصارف تعدیل شود شاید بتوان ایران را در زمره بزرگترین کشورهای صادرکننده جهان در این محصولات معرفی نمود.

علاوه بر مواردی که به آن اشاره شد برخی  از کارشناسان و صابحنظران به اشتباه کشور ایران را در صنایع بزرگ ضعیف می انگارند اما با کمال افتخار باید گفت ایران اسلامی در صنایع بزرگ و مادر همچون پتروشیمی ، خودرو ، فولاد ، نساجی و پوشاک ، سیمان ، تایر و تیوپ ، لوازم خانگی و کاشی و سرامیک دارای رتبه نخست در منطقه و اول تا دهم در سطح جهان می باشد که این صنایع علاوه بر صنایعی است که با کمی توجه می توانند به این سطح ارتقاء یابند. الزامی که معتقد است اقتصاد مقاومتی نه در گفتار و نوشتار بلکه در مقام اقدام و عمل باید مورد توجه قرار گیرد به خاطر آن است که اگر می خواهیم ایرانی مستقل ، آباد ، آزاد ، پیشرفته و توسعه یافته و با توان اشتغالزایی بالا برای جوانان را شاهد باشیم باید به اقتصاد مقاومتی ایمان داشته باشیم. دیگر دوران فروش نفت خام و استفاده از آن برای منابع بودجه ای کشور به سر آمده است و پول نفت به عنوان سرمایه های ملی باید صرف توسعه زیرساخت ها و جبران کمبودهای توسعه ای در کشور شود و منابع بودجه ای کشور باید از طریق تولیدات داخلی و همچنین صادرات تأمین گردد. اقتصاد مقاومتی فقط افزایش تولید و یا خودکفایی و به حداقل رساندن مصارف غیر ضروری نیست بلکه مهمترین مولفه اقتصاد مقاومتی خشکاندن ریشه های فساد پیدا و پنهانی است که در جامعه ریشه دوانده است بطوریکه هرگونه وارداتی به جامعه مگر در شرایط خاص و بحرانی ممنوع باید گردد و اصلا هیچ دلیل قانع کننده ای وجود ندارد محصولی که در کشور تولید می شود و یا امکان تولید آن در کشور وجود دارد ، وارد شود و در این راه جلوی باندهای سودجو و فرصت طلب وارد کننده محصولات مختلف به داخل کشور باید به صورت قاطع گرفته شود که همه این موارد در اجرا عزم و همت جدی را طلب می نماید تا ثمرات آنها را تمامی جامعه با اقدام عمل مردم و مسئولان نظاره گر باشند.

امروزه ضرورت های اجرای اقتصاد مقاومتی در کشور بر کسی پوشیده نیست و اگر نگاهی به روند توسعه و پیشرفت کشورهای توسعه یافته درجهان داشته باشیم به این نکته پی خواهیم برد که آنها در مسیر توسعه ، نخست به توانمندی ها و قابلیت های نهفته در خود تکیه کردند و در این راه تا آنجا پیش رفتند که اکثر بازارهای صادرات جهان را به خود اختصاص داده اند و هیچ کشوری با واردات و نگاه به بیرون به پشرفت پایدار دست نیافت بلکه روز به روز در گرداب عقب ماندگی و درماندگی فروتر رفت.

در اقتصاد مقاومتی باید به توانمندی ها و قابلیت های جامعه خود باور و اعتقاد داشت و تنها در این صورت است که می توان با اجرای اقتصاد مقاومتی به اهداف مورد نظر دست یافت.

در حال حاضر ایران اسلامی هم به لحاظ جغرافیایی ، هم به لحاظ آب و هوایی ، هم به لحاظ آب و خاک و هم به دلیل دارا بودن جوانانی پرتلاش ، باهوش ، تحصیلکرده و دارای انگیزه های بالا دارای شرایط خاص می باشد که اگر اقتصاد مقاومتی با برنامه ریزی دقیق و همه جانبه در آن عملی گردد علاوه بر خودکفایی و افزایش قابل توجه درجه رشد و توسعه اقتصادی از نظر درآمد سرانه هم درصدر کشورهای جهان قرار خواهد گرفت که در آن صورت است که هم افزایش درآمد و رشد متوازن کشور واقعی خواهد بود و هم آنکه با استقلال اقتصادی به الگویی از کشورهای توسعه یافته در تمامی جوانب مبدل خواهد شد.

از :  رحمان امامی

کارشناس ارشد و مدرس دانشگاه